Kununua gari mpya

Habari ifuatayo itakusaidia kufanya maamuzi sahihi wakati wa kununua gari.

Kabla ya kununua gari

Kulinganisha bei iiyotangazwa katika magazeti na kwenye mtandao. Kwenda yadi mbalimbali ya gari.
Unaweza kujadili juu ya bei, hasa kama wewe unanunua gari iliyotumika.
Magazeti ya ma gari na tovuti yanaweza kutoa taarifa kuhusu ugumu wa wa gari, gharama za mafuta, makala usalama na maelezo mengine.
Kupata habari kuhusu gharama za matengenezo ya magari tofauti. Kwa mfano, magari yakutoka nje unaweza kuwa ghalimu kubwa kuzihanyiya huduma au kukarabati.
Karatasi zifuatazo zinaweza kutoa taarifa nzuri:
- Howsafeisyourcar.com.au – kujua viwango vya usalama mbalimbali vya aina ya gari
- Mwongozo wa matumizi wa mafuta – utumiyaji rahisi wa mafuta na maelezo kwa aina tofauti ya magari
- Green Vehicle Guide - habari juu ya magari mazingira ya utendaji
- VicRoads tovuti - maelezo kuhusu leseni ya gari, vyeti sahihi na kujiandikisha kwa ukaguzi wa usalama wa magari.

Watu wa Wengi wafanyabiashara ya magari wanakutoa fedha. Hata hivyo, hii inaweza kuwa si yabei rahisi au chaguo bora kwa ajili yako.
Pia angalia viwango na ada ya benki, vyama vya mikopo na taasisi nyingine za fedha kwamba kutoa mikopo.
Usisaini mkataba wa kununua gari mpaka una idhini ya mkopo.
Wakati si lazima, ni wazo nzuri ya kupata bima kama wewe unanunua gari. Bima inakulinda dhidi ya gharama wewe wakati wa ajali au gari yako imeibiwa, kuharibiwa.
Unaweza kupata bima kutoka kwa mtoa yoyote unataka. Hakikisha kuongeza gharama za bima katika bajeti yako.
Gharama ya bima itakuwa tofauti kwa aina tofauti ya magari na habari za dereva. Unaweza pia kulipa zaidi kama wewe au mtu chini ya umri wa miaka 25 atakuwa anaendesha gari.

Kwa ujumla, magari mapya ananunuliwa kwa mfanyabiashara wa magari ambao wana leseni yakuuza.
Hata hivyo, unaweza pia kununua gari ambao ilishatumika kwa njia ya muuzaji binafsi au katika mnada. Hakikisha chaguo yako ni bora.
Kama wakati mwingine inaweza kuwa nafuu kununua gari kupitia muuzaji binafsi au katika mnada, lakini inaweza kuleta matatizo, kama huna haki kama wakati unanunua kutoka mfanyabiashara wa magari ambao wana leseni. Unaweza pia usipate uwezo wa kukagua gari kabla ya kununua hiyo.
Unaweza kupata haki aidi za kisheria kama unanunua kutoka wa mfanyabiashara ambao wana leseni ya kuuza. Kwa mfano, unaweza kupata muda wa siku tatu kama unabadilisha akili yako baada ya kusaini mkataba wa gari.
Unaweza pia kupata udhamini wakati unanunua kutoka wa mfanyabiashara ambao wana leseni ya kuuza. Udhamini una maana kwamba huwezi kuendelea kulipa kama gari ina tatizo fulani baada ya kuyinunua.
Wote wafanyabiashara wa leseni na wauzaji binafsi kuuza magari kwenye interneti. Kuwa makini sana kuhusu kununua gari hujaona.
Tafuta mukaguaji mtu unayemwamini akaguwe iyo gari kabla ya kununua hiyo.
Kuwa nahofu kama unaweza kuona tangazo ya gari kwa ajili ya kuuza kwa bei ya chini zaidi kuliko ilivyotarajiwa. Inaweza kuwa kashfa iliyoundwa kufanya kulipa fedha mbele kushikilia gari, wakati kwa kweli gari hayipo.

Usihisi kushinikizwa wa katika unasaini mkataba. Kuchukua muda wa kuelewa mkataba. Kama usiuelewa, onyesha mtu ambaye naweza kuwuelewa.
Jaribu usisaini mkataba mara ya kwanza unaona gari. Kuchukua muda ili kuona kama gari hii ni nzuri kwa ko tena mbali na mahali ya kuuza.
Kama kuna mambo katika mkataba hukubali, jadili yao na muuzaji. Inawezekana kubadilisha masharti ya mkataba.

Kumbuka, kama unasaini mkataba wa kununua gari na mfanyabiashara, unapata 'mda wakubadili mawazo' muda wa siku tatu. Hii ina maana kuwa siku tatu kubadilisha akili yako juu ya kununua gari.
Kama unauamua kubadili akili yako ndani ya siku tatu, mfanyabiashara unaweza kuweka:
- $400 au asilimia mbili ya bei ya kununua, kwa namna yoyote ni ya juu (ajili ya magari mapya), au
- $100 au asilimia moja ya bei ya kununua, kwa namna yoyote ni ya juu (kwa ajili ya magari kutumika).

Kumbuka, wakati kununua gari kutoka kwenye mfanyabiashara, unaweza kupata udhamini. Udhamini itasaidia kukulinda kulipa fedha za kurekebisha tatizo ambayo inaweza kuendeleza katika siku zijazo za gari. Mda wa udhamini unatofautiana kwa ajili ya magari mapya. Hakuna dhamana juu ya mauzo ya binafsi au mnada.
Wakati unanunua gari ilietumika kutoka kwa mfanyabiashara ambao ana leseni, lazima akupatie udhamini kama gari:
- ni umri wa chini ya miaka 10, na
- amesafiri chini ya 160,000 kilometa.
Kisheria udhamini wa gari ilietumika itaendelea kwa miezi mitatu au 5000 kilomita, au chochote kinakuja kwanza. Mfanyabiashara lazima kukarabati makosa yoyote kufunikwa wakati wa kipindi cha udhamini ili kuhakikisha gari iko katika hali nzuri kwa ajili ya umri wake.
Hata baada ya udhamini wa kisheria, bado una haki chini ya sharia ya biashara ya Australia kama kuna tatizo la gari yako. Hata hivyo, kiwango cha ulinzi kitategemea mambo kama vile umri ya gari na hali hiyo.
Wafanyabiashara wanaweza pia kutoa dhamana ya kupanuliwa. Dhamana hizi zinazotolewa katika udhamini mtengenezaji awali, kwa kawaida kwa gharama ya ziada. Siyo lazima kuchukua dhamana hiyo.

Wakati unanunua gari kwenye kiwanja cha mfanyabiashara, hakikisha unajuwa bei jumla. Bei ya jumla ni pamoja na gharama za ziada kama vile ushuru wa stempu na usajili.

Hakikisha unatengenezesha gari yako kila wakati. Hii itasaidia kudumisha hali yake na thamani.

Wakati unachagua fundi, jua kama wao ni wa vyama kama vile RACV na Victorian Automobile Chamber of Commerce (>VACC), ambao wajumbe lazima kufuata kanuni za maadili.
Wakati unachukua gari yako kwa ajili ya utengenezaji, eleza wazi kwa fundi kazi ambao unahitaji ifanyike.
Kupata kiasi cha gharama mbele, ikiwezekana kwa maandishi.
Wakati mwingine, fundi wanaweza kupata mambo mengine mabaya kwenye gari. Kuhakikisha kwamba fundi anakuita kwanza kabla ya kuanza kufanya kazi ya ziada ya gari kwa kuwa hujamuluhusu. Kuhakikisha makubaliyano yameandikwa kabla ya kukubali matengenezo hayo.
Kama wewe na fundi hamuwezi kukubaliana juu ya gharama ya kutengeneza gari yako, Consumer Affairs Victoria inaweza kuwa na uwezo wa kusaidia kutatua tatizo. Kwa maelezo, angalia Ushupavu ukurasa wetu wa mgogoro.

Kama unakodisha gari, kampuni ya kukodisha lazima kuhakikisha kwamba ni ya ubora mzuri.
Hakikisha kusoma na kuelewa mkataba wa kukodisha gari kabla ya kutia saini yake. Kama usielewi, onyesha mtu ambaye anaweza.
Hakikisha unajua nani atakuwa na jukumu kama kuna madhara yoyote kwa gari. Kwa mfano, ni kwa kiasi gani gharama ya dhamana.